Ayrıştırma Sorunları, Toplulaştırma Yanlılığı ve Heterojenlik Işığında Döviz Kuru ve İthalat Fiyatları Geçişkenliğine Dair Bulgular

Paylaş
Yazdır
Başlık:

Ayrıştırma Sorunları, Toplulaştırma Yanlılığı ve Heterojenlik Işığında Döviz Kuru ve İthalat Fiyatları Geçişkenliğine Dair Bulgular

Sayı:

17/08

Yazar(lar):

M. Utku Özmen, Meltem Topaloğlu

Dil:

İngilizce

Tarih:

Nisan 2017

Özet:

Gelişmekte olan ülkelerde ithalat fiyatları ve döviz kuru enflasyonun temel belirleyicileri arasında yer almaktadır. İthalat fiyatları ve döviz kurunun enflasyona geçişi üzerine yapılmış çalışmalar genellikle manşet enflasyon üzerinden analiz yapmaktadır. Ancak, böyle bir yaklaşım hem toplulaştırma yanlılığından dolayı doğru bilgi vermeyebilir hem de TÜFE’nin heterojen yapısı gereği oluşan geçişkenlik farklılıklarını gözetmez. Bu çalışmada, bahsedilen konular Türkiye için 2005-2015 dönemini kapsayacak şekilde ele alınmaktadır. Ayrıştırılmış bir yaklaşımla, TÜFE'nin her bir 152 alt bileşeni için VAR modeli tahmin edilmiş ve alt kalemlerden döviz kuru ve ithalat fiyatlarından anlamlı ölçüde etkilenenlerin verdikleri tepkiler toplulaştırılmıştır. Sonuçlar, TÜFE’deki alt kalemlerdeki geçişkenliğin belirgin bir şekilde heterojen olduğunu göstermektedir. Ayrıca, temel mallar ve enerji kalemlerine ek olarak gıda ve hizmet kalemlerinde de oldukça önemli miktarda geçişkenlik olduğu görülmektedir. Çalışmanın bulguları toplulaştırma yanlılığını çok net bir şekilde ortaya koymakta ve ayrıştırılmış yöntemle döviz kurundan TÜFE’ye daha yüksek bir geçişkenlik hesaplanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Enflasyon, Geçişkenlik, Döviz Kuru, İthalat Fiyatları, VAR Analizi, Türkiye

JEL Sınıflaması:

E31; E58; F31

Ayrıştırma Sorunları, Toplulaştırma Yanlılığı ve Heterojenlik Işığında Döviz Kuru ve İthalat Fiyatları Geçişkenliğine Dair Bulgular