Enflasyon Raporu 2019-IV (31 Ekim 2019)

İktisadi faaliyetteki ılımlı toparlanma eğilimi devam etmektedir. Son dönemde büyüme kompozisyonunun etkisiyle belirgin bir iyileşme kaydeden cari işlemler dengesinin önümüzdeki dönemde ılımlı bir seyir izlemesi beklenmektedir. İç talep gelişmeleri ve parasal sıkılık düzeyi enflasyondaki düşüşü desteklemektedir. Parasal duruş, ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak şekilde belirlenmeye devam edecektir.

Küresel iktisadi faaliyet görünümündeki zayıflama devam etmektedir. Bu eğilimde, uluslararası ticaret geriliminin yeniden tırmanması, küresel ekonomi politikalarına ilişkin belirsizlikler, jeopolitik unsurlar ve gelişmekte olan ülkelere özgü kırılganlıklar belirleyici olmaktadır. Küresel büyüme üzerindeki aşağı yönlü riskler ve küresel enflasyon görünümündeki ılımlı seyir, gelişmiş ülke para politikalarındaki gevşemenin devam etme ihtimalini güçlendirmektedir.

Tüketici enflasyonu 2019 yılının üçüncü çeyreğinde 6,46 puan azalarak yüzde 9,26’ya gerilemiştir. Enflasyondaki düşüşün temel sürükleyicileri başta temel mal ve gıda grupları olurken, enerji ve hizmet gruplarında da yıllık enflasyon azalmıştır. Bu dönemde, enflasyonun ana eğiliminde kayda değer bir iyileşme gözlenmiştir. Bu gelişmede, güçlü baz etkisinin yanı sıra, Türk lirasındaki istikrarlı seyir, enflasyon beklentilerindeki iyileşme, ılımlı iç talep koşulları ve ithalat fiyatları etkili olmuştur. Bu dönemde, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskıları önemli ölçüde azalmıştır.

İktisadi faaliyet, 2019 yılının ikinci çeyreğinde Temmuz Enflasyon Raporu’nda ortaya konulan görünümle uyumlu olarak ılımlı bir toparlanma kaydetmiştir. Yılın ikinci yarısında iktisadi faaliyetin ılımlı toparlanma eğilimi ve sektörel yayılımındaki iyileşme devam ederken, yatırımlar zayıf seyrini sürdürmektedir. Önümüzdeki dönemde net ihracatın büyümeye katkısının azalarak da olsa süreceği, enflasyondaki düşüş eğilimi ve finansal koşullardaki iyileşmeyle birlikte ekonomideki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörülmektedir. Bu doğrultuda toplam talep koşullarının enflasyona düşüş yönlü katkısının sürmesi beklenmektedir.

Küresel risk iştahı ve jeopolitik gelişmeler doğrultusunda ülke risk primi Temmuz ayını takip eden dönemde dalgalı bir seyir izlemiştir. Enflasyon görünümündeki iyileşmeye bağlı olarak Temmuz, Eylül ve Ekim aylarında yapılan faiz indirimleri neticesinde bir hafta vadeli repo ihale faizi yüzde 14’e gerilemiştir. Politika faizindeki indirimler kısa vadeli piyasa faizlerini aşağı çekerken, enflasyon beklentilerindeki iyileşmeyle orta ve uzun vadeli getiriler de gerilemiştir. Faiz indirimleri ve enflasyon beklentilerindeki düşüşün yanı sıra bankacılık sektörü likiditesindeki iyileşmeyle kredi ve mevduat faizleri belirgin oranda gerilerken, kredi büyümesi hız kazanmıştır.

Maliye politikası, 2019 yılının ilk yarısında mali teşvik ve tedbirlerin yanı sıra, kamu harcamaları kanalıyla iktisadi faaliyetteki toparlanmaya katkıda bulunmuştur. Yılın ilk dokuz ayında faiz dışı harcamalar ve faiz giderlerinde artış gözlenirken, dolaylı vergiler başta olmak üzere vergi gelirleri zayıf seyretmiştir. Bununla birlikte, Merkez Bankası kâr transferi ve ihtiyat akçesinin aktarımıyla olumlu bir performans sergileyen vergi dışı gelirler bütçe açığındaki artışı sınırlamıştır.

Enflasyonu düşürmeye odaklı, sıkı bir para politikası duruşu ve güçlü politika koordinasyonu altında, enflasyonun kademeli olarak hedeflere yakınsayacağı öngörülmektedir. Bu çerçevede, enflasyonun 2019 yıl sonunda yüzde 12,0 olarak gerçekleşeceği, 2020 yıl sonunda yüzde 8,2’ye, 2021 yıl sonunda yüzde 5,4’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağı tahmin edilmektedir.